انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه با ساخت سد سیلوه و تونل انتقال آب از پیرانشهر به ارومیه یکی از راهکارهای 26 گانه احیای دریاچه ارومیه است که در سال 1394 کلید خورد. اسفندماه سال 1401 این پروژه افتتاح شد تا زمینه انتقال 600 میلیون متر مکعب آب در سال را به سمت دریاچه ارومیه فراهم کند. فارغ از اینکه تا به امروز چه میزان آب به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی شده و با توجــــه به برداشتهای غیرمجاز در مسیر، در نهایت چه میزان آب به دریاچه می رسد، این سوال در ذهن متبادر می شود: در شرایطی که دریاچه ارومیه نیاز مبرم به آب دارد، چرا باید آب رودخانههای سیمینه رود و زرینه رود که شاهرگهای دریاچه ارومیه محسوب می شوند به تبریز انتقال یابد؟
انتقال آب سیمینه رود و زرینه رود بارها مورد انتقاد کارشناسان و استاندار سابق آذربایجان غربی قرار گرفته اما تا کنون هیچ اقدامی در خصوص ممانعت از انتقال آن صورت نگرفته است.
در حقیقت آذربایجانشرقی بجای تخصیص حقابه دریاچه ارومیه و همچنین رهاسازی پساب تصفیه شده به سمت دریاچه ارومیه( براساس برنامه های 26 گانه احیای دریاچه ارومیه)، سالانه بیش از 300 میلیون مترمکعب حقابه دریاچه ارومیه را از منابع اصلی آن یعنی سیمینه رود و زرینه رود به تبریز انتقال می دهد.
حجت الاسلام سیدسلمان ذاکر، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در این خصوص به خبرنگار«آوای آزاد» گفت: ۵۱ درصد حقابه دریاچه ارومیه مربوط به زرینهرود و سیمینه رود است که برای تامین آب شرب و صنعتی تبریز منتقل می شود و من بارها به استاندار و نمایندگان تبریز گفتهام که جایگزین پیدا کنند. ما شاهرگهای احیای دریاچه ارومیه را قطع کردهایم و بعد دنبال انتقال آب از خزر، وان، پیرانشهر و سردشت هستیم.
ذاکر گفت: مردم تبریز مردم خود ما هستند اما اگر دریاچه ارومیه خشک شود اولین تبعات آن مردم تبریز را درگیر خواهد کرد. بارها تذکر کتبی وشفاهی داده ام که حقابه اصلی دریاچه ارومیه را برگردانند و برای تامین آب تبریز چارهاندیشی کنند.
وی با اشاره به انتقال آب از سد ارس به تبریز گفت: اگر امروز از رودخانه ارس برای آب شرب و آب صنعت تبریز آب منتقل میشود در قرارداد هست که باید مازاد بیاید برای دریاچه ارومیه! بنابراین اگر آب تبریز از ارس تامین می شود باید انتقال آب از زرینه رود و سیمینه رود قطع شود تا آب به دریاچه برسد .
استاندار آذربایجان غربی حقابه دریاچه ارومیه از سیمینه رود و زرینه رود را بازگرداند
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: جلوی فاز دوم انتقال آب از زرینهرود و سیمینه رود را که به عنوان پدافند برای تامین آب شرب تبریز در نظر گرفته میشد، گرفتیم. این موضوع را به جد پیگیر هستم. نمیخواهم مردم آذربایجان دچار چالش شود؛ تا کنون نیز به احترام مردم و واقعا آذربایجان کنار آمده ایم!
مردم آذربایجان فهیم هستند و نمایندگان آنها باید به فکر جایگزین باشند و طوری نباشد که متوجه شویم این آب بجای شرب در صنعت استفاده می شود. از دستگاههای نظارتی و استاندار آذربایجان غربی می خواهم که این موضوع را به جد پیگیری کرده و حقابه اصلی دریاچه و شاهرگهای دریاچه ارومیه را بازگردانند.
ذاکر با اشاره به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه گفت: یکی از برنامههای مهم من در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی احیا دریاچه ارومیه بود و در این سالها هم سوالات متعدد و تذکرات شفاهی داده شد و بودجههای لازم درخواست شد و در دولت اقای رییسی ۱۳۰۰ میلیارد ریال بودجه برای اتمام تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه تخصیص یافت.
وی تغییر ساختار ستاد احیا دریاچه ارومیه و انتخاب استاندار آذربایجانغربی به عنوان دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه را اقدامی موثر خواند و افزود: اقای عیسی کلانتری را شاید نمیدیدیم و نمی دانستیم که نظر ایشان در رابطه با احیا دریاچه ارومیه چیست و چه برنامه ای دارد ولی وقتی ساختار ستاد احیا تغییر کرد و کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه تشکیل شد، بودجه لازم از سوی دولت سیزدهم تخصیص یافت و دوبار وزیر نیرو و همچنین معاون رییس جمهور در محل تونل حاضر شدند و رییس جمهور برای افتتاح پروژه به استان سفر کرد.
ذاکر تصریح کرد: امروز افتخار میکنیم که ساختار تغییر کرده و زیرساختهای سخت افزاری دریاچه ارومیه تمام شدهاست. پیگیر هستیم و قرار شده هر سه ماه یک پروژه مربوط به دریاچه افتتاح شود که در همین راستا مدول سوم تصفیهخانه ارومیه افتتاح و ۵۰ میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده به دریاچه ارومیه منتقل شد.
وی گفت: میخواهیم اصلاح الگوی کشت را انجام دهیم، اصلاح الگوی مصرف آب را پیگیریم. در برنامه هفتم آبیاری قطره ای رایگان و برای زمین های زراعی بیش از ۱۰ هکتار اجباری شد. حرکت بنده برای احیای دریاچه این بود که بتوانم آبیاری قطره ای تحت فشار را اجباری و برای خرده مالکها رایگان کنم.
ذاکر می گوید: جزو نمایندگانی هستم که هیچ گاه در مورد دریاچه ارومیه سکوت نکرده ام؛ هیچ موقع سستی نشده است بلکه با سرعت جلو رفته ایم، نیاز به استیضاح وزیر و رییس جمهور نبودهاست برای اینکه هر وقت خواستیم بودجه تزریق کردند، هر وقت اراده کردیم حضور یافته و جلسه تشکیل دادند.
به گفته ذاکر، دریاچه متعلق به ارومیه نیست، یک موضوع ملی و جهانی است بنابراین بودجه هایی که برای مهار آسیب های آن در آینده میبایست اختصاص یابد، در حال حاضر برای نجات آن در نظر گرفته می شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: از لحاظ سخت افزاری، اقدامات احیای دریاچه ارومیه به اتمام رسیدهاست و از سال های آینده قدم به قدم و سال به سال اوضاع آن مثبت خواهد شد. اگر اصلاح الگوی کشت هم رعایت شود اتفاقات مثبتی رقم خواهد خورد و شاهد احیای دریاچه ارومیه خواهیم بود.
ذاکر به هشدارهای 14 سال پیش خود در مورد بحران خشکی دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: «۱۴ سال پیش گفتم ما را درگیر زمان نکنید تا به نسل های بعد پاسخگو باشیم، اگر اقدامات دیرهنگام باشد و دریاچه خشک شود دیگر کاری از ما ساخته نخواهد بود.» آن زمان گفتیم، امضا کردیم و از وزیر وقت نیرو آقای فتاح سوال کردیم و تونل شروع شد و امروز در مقام نتیجه برای دریاچه ارومیه هستیم.
اجازه کوتاهی در مورد دریاچه ارومیه را نمی دهیم
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: به هیچ وجه سستی نشده است، اجازه نخواهیم داد کسی چه رییس جمهور باشد چه وزیر، در رابطه با دریاچه ارومیه کوتاهی کنند! در حال تدبیر راهکارهای متفاوتی در کارگروه احیای دریاچه ارومیه هستیم و انشالله بتوانیم با توسعه آبیاری قطره ای، بارور کردن ابرها، ایجاد ابرهای جدید توسط سازمان انرژی اتمی و همچنین انتقال آب، وضعیت دریاچه ارومیه را بهبود بخشیم؛ حتی استاندار آذربایجان غربی در سفر اخیر به ترکیه، بخشی از دیدار خود را به موضوع انتقال آب از طریق وان به دریاچه ارومیه اختصاص داد.در جلسات حتی انتقال آب از دریاچه خزر هم مطرح است.