زهرا بخشی / خبرنگار>>

آذربایجان غربی یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید فرش در ایران است. رضا ابراهیمی، از مدیران با سابقه این حوزه، در گفت‌وگو با خبرنگار «آوای آزاد» با اشاره به وجود بیش از ۷۲ هزار نفر قالیباف در سطح استان گفت: ما سالانه بین ۲۹۰ تا ۳۲۰ هزار مترمربع فرش دستباف تولید می‌کنیم و در بین استان‌های پربافت کشور، یکی از رتبه‌های برتر را داریم. اما مشکل اصلی ما نبود یک برند مشخص و قوی برای فرش استان است.
وی با اشاره به اینکه شهرهایی مانند قم و تبریز از قالیبافان این استان برای تولید فرش‌های خود استفاده می‌کنند، افزود: این باعث می‌شود هویت فرش آذربایجان غربی گم شود. ما به یک برند محلی نیاز داریم که وقتی مردم نقشه فرش را می‌بینند، بگویند این محصول آذربایجان غربی است.
ابراهیمی همچنین به برندهای جهانی فرش ماهی خوی و فرش آهنین تکاب اشاره کرد و توضیح داد: فرش ماهی خوی حدود ۱۲ سال پیش جهانی شد، اما فرش آهنین تکاب، که یکی از ماندگارترین و مقاوم‌ترین فرش‌های ایران است، به دلیل مسائل مالی، ۱۰ سال برای ثبت جهانی منتظر ماند. در نهایت در تیرماه ۱۴۰۰ موفق شدیم این فرش را به ثبت جهانی برسانیم.ار

چالش صادرات و گمرک ضعیف
یکی از مهم‌ترین مشکلات قالیبافان آذربایجان غربی، عدم وجود زیرساخت‌های مناسب صادراتی است. ابراهیمی در این خصوص گفت: ما نه تنها کارشناس گمرک نداریم، بلکه خطوط هوایی صادراتی هم در استان وجود ندارد. فرش‌های ما باید از طریق شهرهای دیگر صادر شوند و این یک نقطه ضعف بزرگ است.
وی افزود: کشورهای حوزه خلیج فارس، ترکیه و آذربایجان علاقه‌مند به فرش‌های ما هستند، اما تحریم‌ها و مشکلات مواد اولیه مثل ابریشم که به سختی و با قیمت بالا تأمین می‌شود، مانعی بزرگ در مسیر صادرات ماست.

بیمه قالیبافان؛ دغدغه‌ای ماندگار
یکی دیگر از مشکلات جدی قالیبافان، بیمه تأمین اجتماعی است. ابراهیمی با اشاره به قطع بیمه قالیبافان از سال ۱۳۹۳ اظهار کرد: با وجود تلاش‌های فراوان، هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم. اما توانستیم جایگزینی با صندوق بیمه روستایی و عشایری پیدا کنیم که بخشی از بافندگان از آن بهره‌مند شده‌اند.
وی ادامه داد: ما در حال پیگیری بیمه تکمیلی و دفترچه‌های بیمه سلامت قالیبافان هسیم و امیدواریم تا پایان ماه جاری این موضوع حل شود.
احیای برندهای فراموش‌شده و آموزش‌های نوین
ابراهیمی همچنین از برنامه‌های استان برای احیای برندهای قدیمی مانند فرش ساوجی بلاغ مهاباد و فرش شاه علی شاهین‌دژ خبر داد و گفت: هدف ما ایجاد هویتی متمایز برای فرش‌های استان است. علاوه بر این، در تلاشیم تا آموزش‌های تخصصی در زمینه طراحی کامپیوتری و حجیم‌بافی را گسترش دهیم.
وی تأکید کرد: حجیم‌بافی، هنری است که تعداد کمی در ایران آن را بلدند؛ این مهارت شامل بافت فرش‌های خاص دور گلدان یا کوزه است. ما به دنبال توسعه این مهارت‌ها و ارتقای سطح دانش بافندگان هستیم.

آینده فرش آذربایجان غربی؛ از مشکلات تا افق‌های روشن
در پایان این گفت‌وگو، ابراهیمی ابراز امیدواری کرد با رفع موانع صادرات، بیمه و برندینگ، فرش آذربایجان غربی بتواند به جایگاه شایسته خود در بازارهای جهانی بازگردد.